Roma 2:1–16

Isang malaking katotohanan sa buhay Kristiyano na madalas nating nakakaligtaan ay ang pagiging makatarungan at walang kinikilingan ng Diyos. Sa mundo natin ngayon, napakaraming sistema na may pinapanigan — may paboritismo sa trabaho, may diskriminasyon sa lipunan, at may pagkiling sa mga may kapangyarihan o kayamanan. Ngunit ang Diyos, ayon sa Banal na Kasulatan, ay hindi tulad ng tao — Siya’y ganap na makatarungan, tapat, at walang itinatangi.

Sa Roma 2:1–16, ipinakikita ni Apostol Pablo ang isang malalim na katotohanan na dapat gumising sa ating budhi: lahat ng tao — Hudyo man o Hentil, relihiyoso man o hindi — ay haharap sa makatarungang paghatol ng Diyos. Walang exempted. Ang hatol ng Diyos ay batay hindi sa ating lahi, posisyon, o relihiyon, kundi sa ating puso at mga gawa na sumasalamin kung tunay tayong may pananampalataya.

Sa panahong ito ng “self-righteousness” kung saan madalas nating iangat ang sarili at husgahan ang iba, pinapaalalahanan tayo ni Pablo na ang Diyos ay tumitingin hindi sa panlabas kundi sa panloob. Kaya’t kung minsan, sa ating pagiging “mabait” o “moral,” nagiging bulag tayo sa sariling kasalanan habang mabilis nating hinahatulan ang kapwa.

Ngunit, kapatid, narito ang mahalagang paalala: ang Diyos ay makatarungan, at Siya’y tapat sa Kanyang salita. Hindi Siya nadadala ng ating relihiyosong titulo, mabubuting gawa, o reputasyon sa lipunan. Ang Kanyang paghatol ay nakabatay sa katotohanan at katarungan — isang katarungang hindi nagkikiling, at isang awa na bukas sa lahat ng nagsisisi.

Ngayon, hayaan nating himayin ang Roma 2:1–16 upang maunawaan ang tatlong dakilang katotohanan tungkol sa paghatol ng Diyos — at kung paano ito dapat magtulak sa atin tungo sa tunay na pagsisisi at pagtalima sa Kanya.

I. Ang Paghatol ng Diyos ay Batay sa Katotohanan (v.1–5)

Sabi ni Pablo:

“Kaya’t wala kang maipagdadahilan, O tao, sinuman ka na humahatol; sapagkat sa paghatol mo sa iba, ay hinahatulan mo rin ang iyong sarili; sapagkat ikaw na humahatol ay gumagawa rin ng gayon.” (v.1)

Ang unang katotohanang itinuturo ni Pablo ay ito: ang Diyos ay humahatol ayon sa katotohanan.

Marami sa atin ang mahilig magpanggap na matuwid, na tila walang bahid ng kasalanan, ngunit sa likod ng ating mga salita ay naroon ang parehong kasamaan na ating kinokondena sa iba.

Ang ganitong uri ng pagkukunwari ay tinutuligsa ng Diyos. Hindi sapat na tayo ay “moral” sa paningin ng tao — kailangang totoo tayong banal sa harap ng Diyos.

Ang Kanyang paghatol ay hindi batay sa ating mga panlabas na gawa, kundi sa katotohanan ng ating puso.

Sinasabi ni Pablo sa v.3–5 na ang mga taong nagmamatigas at hindi nagsisisi ay nag-iipon ng galit ng Diyos sa Araw ng Kanyang paghatol. Ibig sabihin, bawat kasalanang hindi ipinapahayag, bawat pusong patuloy na matigas, ay parang deposito ng galit ng Diyos na unti-unting naiipon.

Sa kabilang banda, ang mga tunay na nagpapakumbaba, nagsisisi, at lumalakad sa katotohanan ay nakakatagpo ng biyaya. Kaya’t tandaan natin — ang Diyos ay nakikita ang lahat ng bagay. Hindi natin Siya malilinlang.

II. Ang Paghatol ng Diyos ay Batay sa mga Gawa (v.6–11)

“Sapagkat gagantihan ng Diyos ang bawat isa ayon sa kanyang mga gawa.” (v.6)

Bagama’t malinaw sa Biblia na tayo ay naliligtas sa pamamagitan ng pananampalataya at hindi sa gawa, ipinapakita ng talatang ito na ang ating mga gawa ay patunay ng tunay na pananampalataya.

Ang panlabas na bunga ay repleksyon ng panloob na ugat.

Ang mga matiyagang gumagawa ng mabuti, na naghahangad ng kaluwalhatian, karangalan, at kawalang-kasiraan — ay tatanggap ng buhay na walang hanggan (v.7). Ngunit ang mga mapaghimagsik, na tumatanggi sa katotohanan at sumusunod sa kasamaan — ay tatanggap ng poot at galit (v.8).

Dito ipinapakita ni Pablo ang katarungan ng Diyos — na Siya ay patas sa bawat isa. Walang “special treatment.”

“Sapagkat walang itinatangi ang Diyos.” (v.11)

Sa ating panahon ngayon, madaling isipin na ang pagiging Kristiyano o miyembro ng simbahan ay nagbibigay ng “espesyal na karapatan.” Ngunit hindi ganito ang turo ng Kasulatan.

Ang tunay na mananampalataya ay nakikilala sa buhay na nagpapakita ng pagbabago, kabanalan, at pagsunod sa Diyos.

Kung tunay tayong nananampalataya, ang ating buhay ay magbubunga ng kabutihan — hindi upang tayo’y maligtas, kundi dahil tayo’y ligtas na.

III. Ang Paghatol ng Diyos ay Batay sa Liwanag ng Kaalaman (v.12–16)

“Sapagkat ang lahat na nagkasala nang walang kautusan ay mamamatay din nang walang kautusan; at ang lahat na nagkasala sa ilalim ng kautusan ay hahatulan ayon sa kautusan.” (v.12)

Ang mga Hudyo ay may Kautusan ni Moises; ang mga Hentil naman ay walang Kautusan ngunit may budhi na ibinigay ng Diyos upang malaman ang tama at mali.

Kaya’t kahit sino — Hudyo o Hentil — ay may pananagutan sa Diyos dahil sa kaalamang kanilang tinanggap.

Ang prinsipyong ito ay napakahalaga: ang paghatol ng Diyos ay naaayon sa liwanag na ating tinanggap.

Kung marami tayong alam tungkol sa Kanyang salita, mas malaki rin ang ating pananagutan na mamuhay ayon dito.

Kaya’t sa panahon ngayon na napakadali nang makapakinig ng Salita ng Diyos — sa online, sa simbahan, sa mga devotional — tayo ay mas lalong tinatawag na maging masunurin.

Dahil darating ang panahon na si Cristo mismo ang hahatol sa lahat ng tao ayon sa Ebanghelyong Kanyang ipinahayag (v.16).

Ito’y isang paalala na ang Diyos ay hindi lamang makatarungan, kundi makadiyos din sa puso.

Hindi lamang Niya sinusukat ang gawa, kundi pati ang motibo.

Ang mensahe ng Roma 2:1–16 ay malinaw:

Ang Diyos ay walang itinatangi.

Ang Kanyang hatol ay makatarungan, totoo, at batay sa liwanag ng ating kaalaman at mga gawa.

Ngunit sa gitna ng katotohanang ito ay nandoon din ang pag-asa — dahil ang parehong Diyos na makatarungan ay Siya ring Diyos na maawain.

Sa Kanya, may kapatawaran. Sa Kanya, may pagbabago. At sa Kanya, may biyayang nagbibigay ng kakayahan upang mamuhay nang matuwid.

Kaya’t sa ating araw-araw na pamumuhay, huwag nating kalimutan:

Ang tunay na pananampalataya ay nakikita sa kababaang-loob, pagsisisi, at pagsunod.

At sa dulo ng lahat, ang Diyos na walang itinatangi ay Siya ring Diyos na nagmamahal sa lahat.